Wady wzroku stanowią powszechny problem zdrowotny, wpływając na jakość życia milionów ludzi na całym świecie. Szacuje się, że około 40% ludności cierpi na różne rodzaje wad wzroku. W ostatnich latach coraz większe zainteresowanie wzbudza korygowanie wad wzroku za pomocą technologii laserowej. W artykule przedstawimy, jakie wady wzroku można korygować laserowo, jakie są dostępne metody oraz jak przebiega taki zabieg.
- Wady wzroku
Najczęściej występujące wady wzroku to krótkowzroczność (myopia), dalekowzroczność (hypermetropia), astygmatyzm (cylindryzm) oraz presbiopia (starczowzroczność). Wady te wynikają z nieprawidłowego kształtu rogówki, soczewki bądź długości gałki ocznej, co prowadzi do nieostrego widzenia na różnych odległościach.
1.1. Krótkowzroczność (myopia)
Krótkowzroczność polega na nieostrości widzenia na odległość, podczas gdy widzenie z bliska jest zachowane. W przypadku myopii ognisko optyczne jest z przodu siatkówki, co sprawia, że obraz jest nieostry.
1.2. Dalekowzroczność (hypermetropia)
Dalekowzroczność to wada, w której osoba ma trudności z ostrością widzenia na bliską odległość, a widzenie na daleko jest zwykle zachowane. Dalekowzroczność wynika z sytuacji, gdy ognisko optyczne obrazu znajduje się za siatkówką.
1.3. Astygmatyzm (cylindryzm)
Astygmatyzm to wada wzroku, w której osoba ma problemy z ostrością widzenia na każdą odległość. Wada ta wynika z nieprawidłowego kształtu rogówki lub soczewki, które powodują, że światło nie skupia się równomiernie na siatkówce.
1.4. Presbiopia (starczowzroczność)
Presbiopia to zmniejszenie zdolności akomodacji oka, które występuje w wyniku procesu starzenia się. Osoby z presbiopią mają trudności z widzeniem z bliska i zwykle muszą korzystać z okularów do czytania.
- Korygowanie wad wzroku laserowo
Korygowanie wad wzroku za pomocą technologii laserowej polega na modyfikacji kształtu rogówki, co pozwala na uzyskanie optymalnego skupienia światła na siatkówce. Istnieją różne metody korygowania wad wzroku.
2.1. LASIK (Laser-Assisted in Situ Keratomileusis)
LASIK to jedna z najbardziej popularnych i zaawansowanych technik korekcji wzroku. Zabieg polega na stworzeniu cienkiej płatki rogówki za pomocą mikrokeratomu lub lasera femtosekundowego. Następnie lekarz odsłania warstwę środkową rogówki (stromę) i za pomocą lasera excimerowego zmienia jej kształt, aby skorygować wadę wzroku. Po modyfikacji kształtu rogówki, płatek jest przykładany z powrotem na swoje miejsce i goi się naturalnie bez potrzeby szwów.
2.2. PRK (Photorefractive Keratectomy)
PRK to starsza metoda korygowania wad wzroku laserowo. W PRK lekarz usuwa powierzchniową warstwę rogówki (epitel) za pomocą lasera excimerowego, a następnie zmienia kształt warstwy środkowej (stromy), aby skorygować wadę wzroku. Po zabiegu, warstwa nabłonkowa rośnie z powrotem, co może trwać kilka dni do kilku tygodni.
2.3. LASEK (Laser-Assisted Sub-Epithelial Keratomileusis)
LASEK to modyfikacja PRK, w której lekarz odkleja warstwę nabłonkową rogówki i odchyla ją na bok, zamiast usuwać ją całkowicie. Następnie używa lasera excimerowego do zmiany kształtu rogówki i przywrócenia ostrości wzroku. Po zabiegu, lekarz przykłada nabłonek z powrotem na rogówkę, a gojenie przebiega szybciej niż w przypadku PRK.
2.4. SMILE (Small Incision Lenticule Extraction)
SMILE to stosunkowo nowa metoda korygowania wad wzroku, która polega na użyciu lasera femtosekundowego do stworzenia małego nacięcia w rogówce i wytworzenia soczewki, która jest następnie usunięta. Zabieg nie wymaga tworzenia płatka rogówki, co minimalizuje ryzyko powikłań związanych z jego oddzieleniem.
- Wady wzroku korygowane laserowo
Większość wad wzroku może być skorygowana za pomocą technologii laserowej. Obejmuje to krótkowzroczność, dalekowzroczność oraz astygmatyzm. Presbiopia może być również korygowana laserowo, ale nie zawsze z zadowalającymi efektami, ponieważ naturalna zdolność oka do akomodacji nie zostaje przywrócona.
- Kandydaci na zabiegi laserowe
Kandydatami na zabiegi laserowe są osoby dorosłe z ustabilizowaną wadą wzroku, która nie uległa zmianie przynajmniej przez ostatnie 12 miesięcy. Ponadto, kandydaci powinni być wolni od niektórych schorzeń oczu, takich jak jaskra, zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej. Niewłaściwym kandydatem na zabieg laserowy jest również osoba z chorobami ogólnoustrojowymi wpływającymi na gojenie się ran, takimi jak cukrzyca czy reumatoidalne zapalenie stawów.
- Przebieg zabiegu
Przed zabiegiem korekcji wzroku laserowego pacjent przeprowadza konsultację z lekarzem, podczas której oceniana jest jego zdolność do przeprowadzenia zabiegu oraz wybierana jest odpowiednia metoda. Następnie pacjent przechodzi serię badań okulistycznych, które pozwolą na dokładne zaplanowanie zabiegu.
Sama procedura korekcji wzroku trwa zwykle około 10-30 minut na oko i jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym. Lekarz prowadzi zabieg, korzystając z odpowiedniego lasera. Po zabiegu pacjent otrzymuje środki przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz szczegółowe instrukcje dotyczące postępowania po zabiegu.
- Rekonwalescencja
Czas rekonwalescencji po zabiegu korekcji wzroku laserowego zależy od metody i indywidualnych cech pacjenta. Po zabiegu LASIK, większość pacjentów doświadcza szybkiego powrotu ostrości wzroku, często już w ciągu 24 godzin. W przypadku PRK, LASEK i SMILE, gojenie może trwać dłużej, a pełne efekty zabiegu mogą być widoczne po kilku dniach lub tygodniach.
- Możliwe powikłania
Mimo że korekcja wzroku laserowa jest generalnie bezpieczna i skuteczna, istnieje ryzyko powikłań, takich jak zakażenie, owrzodzenie rogówki czy uszkodzenie nerwów. Innymi możliwymi powikłaniami są również suchy zespół oka, zwiększona wrażliwość na światło, podwójne widzenie czy halo wokół świateł. W przypadku nieodpowiedniego zabiegu, pacjent może wymagać dodatkowej korekcji laserowej lub okularów korekcyjnych.
- Podsumowanie
Korekcja wzroku laserowa jest innowacyjną i skuteczną metodą korygowania wad wzroku, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność oraz astygmatyzm. Dzięki różnym dostępnym technikom, takim jak LASIK, PRK, LASEK czy SMILE, lekarze mogą dostosować zabieg do indywidualnych potrzeb pacjenta. Chociaż większość pacjentów doświadcza znacznego poprawy ostrości wzroku po zabiegu, istnieje ryzyko powikłań, które powinny być uwzględnione podczas podejmowania decyzji o korekcji wzroku laserowej.
- Alternatywy dla korekcji wzroku laserowej
Oprócz korekcji wzroku laserowej, istnieją inne metody korekcji wad wzroku, takie jak:
9.1. Okulary korekcyjne
Najbardziej powszechną i prostą metodą korekcji wad wzroku są okulary korekcyjne. Pozwalają one na korekcję krótkowzroczności, dalekowzroczności, astygmatyzmu i presbiopii.
9.2. Soczewki kontaktowe
Soczewki kontaktowe to kolejna alternatywa dla korekcji wzroku laserowej. Soczewki kontaktowe są dostępne w różnych rodzajach, takich jak jednodniowe, miesięczne czy roczne, a także toryczne (korygujące astygmatyzm) czy wieloogniskowe (korygujące presbiopię).
9.3. Implanty soczewek
Implantacja soczewek, zwana również chirurgią soczewki fakicznej, polega na wszczepieniu soczewki przed rogówką lub wewnątrz oka, co pozwala na korekcję wad wzroku. Ta metoda może być stosowana u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do zabiegów laserowych, na przykład z powodu zbyt cienkiej rogówki.
- Wnioski
Korekcja wzroku laserowa stanowi zaawansowaną i skuteczną metodę leczenia wad wzroku, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność czy astygmatyzm. Wiele osób może skorzystać z tego rodzaju zabiegów, jednak ważne jest przeprowadzenie indywidualnej oceny kandydata przez lekarza okulistę. Przed podjęciem decyzji o zabiegu, warto rozważyć również inne dostępne opcje korekcji wzroku, takie jak okulary korekcyjne, soczewki kontaktowe czy implanty soczewek.
